-
1 praesto
I prae-sto, stitī, stitum, āre1) стоять впереди или выше, быть лучше, выделяться, превосходить (alicui Ter, C, inter aliquos C или aliquem aliquā re Nep, L; praestat honesta mors turpi vitae Nep)2) доставлять, предоставлять, давать ( alicui voluptatem C); поставлять (annonam C; milites Eutr); даровать (pacem, honores Eutr); выплачивать (stipendium exercitui L, T; dimidium tributorum Eutr)p. caput fulminibus Lcn — подставлять свою голову под молнии, т. е. рисковать своей жизнью3) проявлять (benevolentiam C; magnam virtutem Cs; amorem H); оказывать (alicui debitum honorem C); выказывать, обнаруживать ( mobilitatem equitum Cs)4) соблюдать ( fidem C); сохранять (aliquem incolumem H; consuetudinem C); хранить ( silentium L); исполнять (promissum QC, L); выполнять, осуществлять ( rem maximam PJ); удерживать ( aliquem finibus certis C)sententiam p. C — подавать голосalicui mare tutum p. C — сделать море безопасным для кого-л.terga p. T — обратить тыл, бежатьalicui justa p. QC — воздать кому-л. последние почестиaliquem salvum p. C — спасти кого-л.vicem alicujus p. Sl — замещать кого-л.se p. — оказываться, показывать себя (se p. dignum alicui rei C)5) ручаться, брать на себя ответственность, отвечать, гарантировать ( nihil in vitā praestandum C)p. alicui aliquid C — принимать на себя ответственность перед кем-л. за что-л.6) impers. praestat предпочтительнее, лучше ( praestat nobis — или nos — mori, quam servire C)est ubi damnum praestet facere, quam lucrum Pl — бывает, что убыток приходится предпочесть (нечестной) прибылиII praestō adv. [ prae + situs ]тут, под рукой, наготове, в состоянии готовности (ubique et omnibus p. esse Sen)p. esse alicui C etc. — находиться у кого-л. или быть в чьём-л. распоряжении, служить (помогать) кому-л.hirundĭnes aestivo tempore p. sunt rhH. — с наступлением весны ласточки прилетают -
2 prae-stō
prae-stō itī, itus (P. fut. praestatūrus), āre, to stand out, stand before, be superior, excel, surpass, exceed, be excellent: suos inter aequalīs: civitas hominum multitudine praestabat, Cs.: sacro, quod praestat, peracto, Iu.: probro atque petulantiā maxume, to be pre-eminent, S.: virtute omnibus, Cs.: quā re homines bestiis praestent: pingendo aliis: praestare honestam mortem existimans turpi vitae, N.: quantum ceteris praestet Lucretia, L.: virtute ceteros mortales, L.: gradu honoris nos, L.: imperatores prudentiā, N.—Impers. with subject-clause, it is preferable, is better: sibi praestare, quamvis fortunam pati, quam interfici, etc., Cs.: mori milies praestitit, quam haec pati: motos praestat componere fluctūs, V.—To become surety for, answer for, vouch for, warrant, be responsible for, take upon oneself: ut omnīs ministros imperi tui rei p. praestare videare: ut nihil in vitā nobis praestandum praeter culpam putemus, i. e. that we have nothing to answer for if free from guilt: impetūs populi praestare nemo potest, answer for the outbreaks of the people: emptori damnum praestari oportere, compensation ought to be made: nihil, be responsible for nothing: quod ab homine non potuerit praestari, what none could guaranty against: tibi a vi nihil, give no guaranty against: meliorem praesto magistro Discipulum, warrant, Iu.: quis potest praestare, semper sapientem beatum fore, cum, etc.?: Illius lacrimae praestant Ut veniam culpae non abnuat Osiris, insure, Iu.—To fulfil, discharge, maintain, perform, execute: in pugnā militis officia, Cs.: amicitiae ius officiumque: praestiti, ne quem pacis per me partae paeniteat, have taken care, L.: quamcumque ei fidem dederis, ego praestabo, will keep the promise: ei fidem, L.: mea tibi fides praestabitur: pacem cum iis populus R. praestitit, maintained, L.: argenti pondo bina in militem, pay as ransom, L.: tributa, pay, Iu.: triplicem usuram, Iu.—To keep, preserve, maintain, retain: pueri, quibus videmur praestare rem p. debuisse: nepotibus aequor, O.: omnīs socios salvos praestare poteramus: Incolumem me tibi, H.—To show, exhibit, prove, evince, manifest, furnish, present, assure: mobilitatem equitum in proeliis, Cs.: in iis rebus eam voluntatem: consilium suum fidemque: honorem debitum patri: senatui sententiam, to give his vote: terga hosti, i. e. flee, Ta.: voluptatem sapienti, assure: praesta te eum, qui, etc., show thyself such, as, etc.: teque praesta constanter ad omne Indeclinatae munus amicitiae, show thyself constant, O.: vel magnum praestet Achillen, approve himself a great Achilles, V. -
3 stabilitas
stăbĭlĭtas, ātis, f. [stabilis], a standing fast or firm, steadfastness, firmness, durability, immovability, stability (class.).I.Lit.: ita mobilitatem equitum, stabilitatem peditum in proeliis praestant, * Caes. B. G. 4, 33:II.stirpes stabilitatem dant iis, quae sustinent,
Cic. N. D. 2, 47, 120:dentium,
Plin. 23, 3, 37, § 74.—Trop.:qui poterit aut corporis firmitate aut fortunae stabilitate confidere?
Cic. Tusc. 5, 14, 40:benevolentiam non stabilitate et constantiā judicare,
id. Off. 1, 15, 47; so (with constantia) id. Lael. 18, 65:stabilitas amicitiae confirmari potest, cum, etc.,
id. ib. 22, 82; cf. id. Fin. 1, 20, 66:hae sunt sententiae, quae stabilitatis aliquid habeant,
id. Tusc. 5, 30, 85. -
4 mobilitas
mōbilitās, ātis, f. (mobilis), I) die Beweglichkeit, animalis, Cic.: corporum, Lucr.: linguae, Cic.: venti, Lucr.: venarum inperturbata mob., Sen. nat. qu. 6, 14, 2: membrorum mobilitatem (expugnat) torpor aut tarditas, Augustin. de civ. dei 19, 4, 2. p. 357, 7. D2.: Plur., articuli mobilitates ingenitas explicabant, Arnob. 1, 45 extr. – übtr., die Veränderlichkeit, Unbeständigkeit, der Wankelmut (Ggstz. constantia) alcis, Cic.: vulgi, Tac.: ingenii, Sall. u. Tac.: fortunae, Nep. – II) prägn.: A) das Wackeln, sanare dentium mobilitates, Plin. 20, 224. – B) die Schnelligkeit, Behendigkeit, 1) eig.: fulminis, Lucr.: equitum (Ggstz. stabilitas peditum), Caes.: ut et aeternitatis stabilitas moveatur et temporis mobilitas stabilis fiat, Ps. Apul. Ascl. 31. – 2) übtr., die Regsamkeit, opus est natarali quādam mobilitate animi, Quint. 10, 7, 8.
-
5 mobilitas
mōbilitās, ātis, f. (mobilis), I) die Beweglichkeit, animalis, Cic.: corporum, Lucr.: linguae, Cic.: venti, Lucr.: venarum inperturbata mob., Sen. nat. qu. 6, 14, 2: membrorum mobilitatem (expugnat) torpor aut tarditas, Augustin. de civ. dei 19, 4, 2. p. 357, 7. D2.: Plur., articuli mobilitates ingenitas explicabant, Arnob. 1, 45 extr. – übtr., die Veränderlichkeit, Unbeständigkeit, der Wankelmut (Ggstz. constantia) alcis, Cic.: vulgi, Tac.: ingenii, Sall. u. Tac.: fortunae, Nep. – II) prägn.: A) das Wackeln, sanare dentium mobilitates, Plin. 20, 224. – B) die Schnelligkeit, Behendigkeit, 1) eig.: fulminis, Lucr.: equitum (Ggstz. stabilitas peditum), Caes.: ut et aeternitatis stabilitas moveatur et temporis mobilitas stabilis fiat, Ps. Apul. Ascl. 31. – 2) übtr., die Regsamkeit, opus est natarali quādam mobilitate animi, Quint. 10, 7, 8.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > mobilitas
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский